Ceza Hukuku

Ceza hukuku, kişilerin işledikleri suçlar ve bu suçlara karşı uygulanacak yaptırımları (cezaları) düzenleyen kamu hukuku dalıdır. Devletin toplum düzenini ve birey haklarını korumak amacıyla koyduğu kurallara aykırı davranışları cezalandırır.

📌 Ceza hukukunun temel amacı nedir?
Suç işlenmesini önlemek (önleyicilik)

Toplumsal düzeni sağlamak

Bireylerin temel haklarını korumak

Cezaların caydırıcılığıyla toplum güvenliğini artırmak

⚖️ Ceza hukuku ikiye ayrılır:
1. Genel Ceza Hukuku
Suç ve cezanın genel kurallarını inceler.
Konuları şunlardır:

Suçun unsurları (kanunilik, kusurluluk, hukuka aykırılık vs.)

Ceza sorumluluğu

Teşebbüs (suça kalkışma), iştirak (suça ortaklık)

Ceza türleri: Hapis, adli para cezası, güvenlik tedbirleri

Cezayı ortadan kaldıran hâller (meşru savunma, zorunluluk durumu, yaş küçüklüğü vs.)

2. Özel Ceza Hukuku
Kanunda tek tek belirtilen suç türlerini ve cezalarını kapsar.
Örnek suçlar:

Kasten öldürme (TCK 81)

Yaralama (TCK 86)

Hırsızlık (TCK 141)

Dolandırıcılık (TCK 157)

Cinsel saldırı

Görevi kötüye kullanma gibi kamu görevlisi suçları

⚖️ Ceza yargılaması nasıl işler?
Ceza hukuku, Ceza Muhakemesi Hukuku (CMK) ile birlikte işler. Bu da ceza davalarının nasıl yürütüleceğini düzenler.
Aşamalar:

Soruşturma (savcılık aşaması)

Kovuşturma (mahkeme aşaması)

Karar ve infaz (cezanın uygulanması)

📜 Ceza hukukunun temel ilkeleri:
Kanunsuz suç ve ceza olmaz (nullum crimen, nulla poena sine lege)

Suçta ve cezada kanunilik

Şahsilik ilkesi (Ceza sadece suçu işleyene uygulanır.)

Masumiyet karinesi (Suçluluğu kanıtlanana kadar herkes masum sayılır.)

Şüpheden sanık yararlanır (in dubio pro reo)

Ceza hukukunun dayandığı ana kanunlar:
Türk Ceza Kanunu (TCK) – 5237 sayılı kanun

Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) – 5271 sayılı kanun

Kabahatler Kanunu – Suç sayılmayan ama yaptırım gerektiren eylemler